Mental Health and Aging

<<<Read Punjabi below>>>

Ensuring the preservation of mental health is of paramount importance as we age in life. It is imperative to take timely precautions to achieve this objective. One straightforward yet highly effective measure is to avoid allowing the mind to slip into intellectual idleness under the guise of rest. The human mind operates much like a perpetually active search engine, ceaselessly seeking out new information and opportunities for its application. Similar to the search engines within our digital networks, it thrives on activity rather than stillness. Therefore, directing it to explore relevant issues in a constructive and progressive manner, rather than trying to stop it under the pretext of concentration or meditation, is the key.

I always keep the above formula in mind even through I do not have any memory issue. For instance, I undertake challenging projects, both large and small, to keep my mind active. I engage in a variety of intellectual pursuits that continuously stimulate my mind. Often, I perform calculations without relying on a calculator and occasionally tackle problems that demand mental effort to solve or explore. I spontaneously select mathematical questions and endeavor to solve them independently, seeking assistance only if I encounter difficulty. In such instances, I approach the problem from its fundamental principles during my leisure time. This practice enhances my ability to delve into abstract realities and uncover solutions to unknown challenges. However, while these activities serve as pastimes, on a more serious level, I immerse myself in ongoing literary commitments.

I manage six blogs on the internet, two of which focus on homeopathy ("homeopathichome" and "homeopathicguru"), where I disseminate significant information about homeopathy for those interested in the subject. Homeopathy boasts a vast wealth of literature, surpassing that of any other medical system, and it offers boundless opportunities for those who prioritize service of humanity. To me, it appears ‘science incarnate’ for it embodies the essence of science. I have dedicated a significant portion of my life to studying it which I continue to do even today. In addition to the online work, I conduct much of my current work offline. Typically, I select a favorite homeopathic book and endeavor to enhance its utility by editing and revising it to create a wholly original work. I then store it on my laptop desktop and iPad both for personal reference. Additionally, I have authored two books on homeopathy and working on two more. I possess proficiency in English and Punjabi typing and personally generate the content for my books. I make them ready in hardcover and e-book form for publication across various online platforms particularly Amazon’s KDP and BookPatch. Even while publishing them for the market I do not rely on external publishers, instead I self-publish them under the banner Samrao Books. While doing so, I acquire new skills in editing, page-setting and designing. For instance, I had to delay the printing of my first book for about a week for I had to learn CorelDraw to design its cover in that format. I view such challenges as opportunities for growth rather than burdensome tasks.

I begin my day with a routine reading of two remedies from a materia medica of my choice. To allow ample time for reflection, I rise at 4 am, sometimes even earlier. Upon completing my reading, I review my schedule for the day and commence my writing tasks. If I am writing weekly articles for newspapers, I do that work during this early morning period. Otherwise, I dedicate this time to composing blog posts. I also manage three YouTube channels where I share significant ideas and information pertaining to my areas of interest. Generally, I look after this work in the afternoons and evenings.

In addition to the two aforementioned blogs, I manage four others, namely "Upthepunjab," which features my general writings focused on Punjab; "Exploringjapuji," dedicated to discussions on Japuji and other Sikh topics; "Simikhia," offering critical commentary on literary and media matters; and "Kiratkamai," a recent amalgamation of my prior blogs centered on acquiring new skills for online work and earning. "Kiratkamai" is specifically tailored for unemployed young individuals in India who are struggling to secure employment through traditional channels. I aim to raise awareness about alternative job opportunities and emerging trends in employment culture, while also providing free lessons and technical courses to help them get started. All my blogs are hosted on Google's free domain blogspot.com, ensuring worldwide accessibility.

As I personally create and maintain my blogs and websites myself, a significant portion of my creative time is devoted to acquiring technical skills, often involving watching numerous instructional videos and taking notes. Not that I learn through this experience, I also wonder at the limit to which modern science and technology have exploded knowledge in the recent times. It has proved that not only matter exists seamlessly at micro-level but also it can be accurately manipulated. The digital flow of electrons lying trillions of virtual miles away from human eye, can be so precisely controlled that all computers around the world respond to a software the same way making uniform and reliable calculations possible, even for the banks and businesses. It has exploded the myth of spirituality which before our times was considered to fall in the domain of divinity and claimed entire attention of mankind. However, for lack of education and awareness a bulk of humanity is still in the dark about the developments in science. And the bulk that is aware of this growth is still not capable of correlating it with the state of their knowledge. The gap between technological growth and the worldview of man is causing immeasurable hindrance to the advancement of humanity to the higher level of thinking and praxis.

Explosion of the myth of spirituality and divinity bring us face to face with the studies in Sikh philosophy. This field claimed much of my productive time for I have been wholeheartedly engaged in it for the last 28 years. Throughout this time, I have continuously researched, written and revised my manuscript on a study of Japuji Sahib, the foremost Baani of Guru Nanak. Striving to remain objective, I employed rigorous methods to decode the text of the Japuji, which many scholars deemed indecipherable. Through my analysis, I reached a conclusion that is revealing and surpasses the conventional comprehensions of the subject matter of this small but extremely important work. I can confidently assert that my interpretation of Japuji translates the Guru’s mind as accurately as he thought. In my view, my contributions to this field will be recognized in the future as scholars of Sikhism embrace scientific methodologies in the study of their scriptures acknowledging, thereby the need to be objective, realistic and specific.

If ever I find these activities insufficient to keep my mind sharp, I seek out new avenues to occupy myself. I always have one or two books on my computer desktop, awaiting for edit work or translation. These tasks demand significant time and attention to prepare them for publication. Currently, I am immersed in writing a series of articles chronicling my life, serving as a quasi-autobiography. This endeavor involves revisiting memorable moments lived in the past, which not only entertains but also rejuvenates my brain's retention capabilities. I believe there's no better mental exercise for an octogenarian if he can find time amid other engagements and responsibilities.

Yes, I discharge a number of household responsibilities which are common with other people of my age. I engage with my grand children, escort them to and from school and do shopping. Besides, I attend to my patients and their inquiries while staying updated with news and information. As a routine, I conclude my day with watching a short film or exploring the world map on Google, indulging in my favorite hobby of touring different countries virtually.

As mentioned above, my intellectual vigor receives greatest boost from my unyielding quest for knowledge. I have a keen interest in acquiring new skills, particularly in learning and operating computer software. Besides being proficient in various text making softwares like Microsoft Office and OpenOffice, I have mastered the related applications like SpreadSheet, PowerPoint, PageMaker, FrontPage, and CorelDraw. I have created all my websites myself and designed suitable webpages for each of them. I've delved into HTML and Java languages to gain gain familiarity of these fields.

I have explored many work oriented platforms such as Click Bank, Fiverr, AdsTerra, Yllix, Amazon, Google etc. With these efforts, I am now familiar with many skills and strategies associated with working from home which I intend to impart to the idle youth of Punjab. I am pained when I hear reports that Punjab youth are agitating for Government and Industry jobs. Why they cannot run above it and try their hand in the global work market as many people in other countries are doing. It is pathetic that despite having smart phone, the most advanced job tool, in their hand they are wasting their time in frustrating dharnas and protests. They watch the content created by others but do not have a skill to produce their own. It can be confidently assumed that none of them knows how to convert their free time into earnings through online work.

This assumption is substantiated by a small survey that I recently conducted in Punjab. It was hurting to note when I discovered that only 47% of young people were aware that their mobile phones could be used as productive tools. While only 13% believed they could be used to earn money, a mere 4% knew how to optimize them as desktops for productive use. Among the 47% who were aware of digital earning techniques, 76% lacked confidence in them.

In fact, many individuals in that community are yet to transition from traditional to futuristic modes of work. Despite claims to the contrary, they remain oblivious to the opportunities presented by the digital realm which people in other countries are capitalizing on for their enrichment. With this in mind, I plan to upload a series of programs and tutorials on my blog site, kiratkamai.blogspot.com. These user-friendly will inculcate skills for work in new environment which will help them venture in the new field confidently.

This is not the draft of a resume’ but the blueprint of a plan to fight old age and protect mind from the process of aging.

PUNJABI

ਢਲਦੀ ਉਮਰੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵ ਰੱਖਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਉਦੇਸ਼ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਲਈ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਸਾਵਧਾਨੀ ਵਰਤਣੀ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਸਿੱਧਾ ਪਰ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਉਪਾਅ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਆਰਾਮ ਦੀ ਆੜ ਵਿੱਚ ਮਨ ਨੂੰ ਬੌਧਿਕ ਆਲਸ ਵਿੱਚ ਖਿਸਕਣ ਦੀ ਆਗਿਆ ਨਾ ਦਿਓ। ਮਨੁੱਖੀ ਦਿਮਾਗ ਇੱਕ ਸਥਾਈ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਰਗਰਮ ਖੋਜ ਇੰਜਣ ਵਾਂਗ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤੇ ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਲਈ ਨਿਰੰਤਰ ਤੌਰਨਵੀਂ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਤੇ ਮੌਕਿਆਂ ਦੀ ਭਾਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਸਾਡੇ ਡਿਜੀਟਲ ਨੈੱਟਵਰਕਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਖੋਜ ਇੰਜਣਾਂ ਵਾਂਗ, ਇਹ ਸ਼ਾਂਤ ਹੋਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਗਤੀਵਿਧੀ ਵਿਚ ਵਿਚਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਇਸ ਨੂੰ ਇਕਾਗਰਤਾ ਜਾਂ ਧਿਆਨ ਲਗਾਉਣ ਦੇ ਬਹਾਨੇ ਰੋਕਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਉਸਾਰੂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਗਤੀਸ਼ੀਲ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸਹੀ ਮੁੱਦਿਆਂ ਦੀ ਪੜਚੋਲ ਕਰਨ ਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦੇਣਾ ਹੀ ਅਕਲਮੰਦੀ ਹੈ।

ਮੈਂ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਉਪਰੋਕਤ ਫਾਰਮੂਲੇ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦਾ ਹਾਂ ਭਾਵੇਂ ਮੇਰੀ ਕੋਈ ਯਾਦਦਾਸ਼ਤ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ, ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਮਨ ਨੂੰ ਸਰਗਰਮ ਰੱਖਣ ਲਈ ਵੱਡੇ ਅਤੇ ਛੋਟੇ, ਚੁਣੌਤੀਪੂਰਨ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਰੱਖਦਾ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੌਧਿਕ ਕੰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਰੁੱਝਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹਾਂ ਜੋ ਲਗਾਤਾਰ ਮੇਰੇ ਮਨ ਨੂੰ ਉਤੇਜਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਅਕਸਰ, ਮੈਂ ਕੈਲਕੁਲੇਟਰ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹੋਏ ਬਿਨਾਂ ਗਣਨਾ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹਾਂ ਅਤੇ ਕਦੇ-ਕਦਾਈਂ ਅਜਿਹੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਦਾ ਹਾਂ ਜੋ ਹੱਲ ਕਰਨ ਜਾਂ ਖੋਜਣ ਲਈ ਮਾਨਸਿਕ ਯਤਨਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਦੀਆਂ ਹੋਣ। ਮੈਂ ਸਵੈ-ਇੱਛਾ ਨਾਲ ਗੱਣਿਤ ਦੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਚੁਣ ਲੈਂਦਾ ਹਾਂ ਅਤੇ ਫਿਰ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸੁਤੰਤਰ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹੱਲ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹਾਂ। ਕਿਸੇ ਪਾਸਿਓ ਸਹਾਇਤਾ ਤਾਂ ਹੀ ਲੈਂਦਾ ਹਾਂ ਜੇਕਰ ਮੈਨੂੰ ਮੁਸ਼ਕਲ ਆਉਂਦੀ ਹੋਵੇ। ਅਜਿਹੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਵਿੱਚ, ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਵਿਹਲੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਤੋਂ ਹੱਲ ਕਰਨ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਕਰਦਾ ਹਾਂ। ਇਹ ਅਭਿਆਸ ਮੇਰੀ ਅਗਿਆਤ ਹਕੀਕਤਾਂ ਨੂੰ ਖੋਜਣ ਦੀ ਯੋਗਤਾ ਵਿਚ ਵਾਧਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤੇ ਰੌਚਿਕ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਇਹ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਮਨੋਰੰਜਨ ਦਾ ਕੰਮ ਵੀ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਪੱਧਰ ਤੇ ਇਹ ਮੇਰੀ ਚੱਲ ਰਹੇ ਬੌਧਿਕ ਸਰੋਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਵਚਨਬੱਧਤਾ ਪੱਕੀ ਕਰਦਾ ਹੈ।

ਮੈਂ ਇੰਟਰਨੈਟ 'ਤੇ ਛੇ ਬਲੌਗਾਂ ਨੂੰ ਲਿਖਦਾ ਤੇ ਸੰਭਾਲਦਾ ਹਾਂ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਦੋ ("ਹੋਮੀਓਪੈਥਿਕਹੋਮ") ਅਤੇ ("ਹੋਮੀਓਪੈਥਿਕਗੁਰੂ") ਹੋਮਿਓਪੈਥੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਮੈਂ ਹੋਮਿਓਪੈਥਿਕ ਵਿਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਰੱਖਣ ਵਾਲਿਆਂ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਾ ਪ੍ਰਸਾਰ ਕਰਦਾ ਹਾਂ। ਹੋਮਿਓਪੈਥੀ ਵਿਚ ਮੈਡੀਕਲ ਸਾਹਿਤ ਦਾ ਭਰਪੂਰ ਖਜਾਨਾ ਹੈ ਜੋ ਦੂਜੀਆਂ ਦਵਾ ਪਰਣਾਲੀਆਂ ਨਾਲੋਂ ਕਿਤੇ ਵਧੇਰਾ ਹੈ। ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਲਈ ਵਰਦਾਨ ਹੈ ਜੋ ਪੜਨ ਲਿਖਣ ਤੇ ਇਲਾਜ਼ ਕਰਨ ਦੇ ਵਸੀਹ ਮੌਕੇ ਹਾਸਲ ਕਰ ਕੇ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਨ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਮੈਨੂੰ ਇਹ ਵਿਗਿਆਨ ਦਾ ਸਾਖਸਾਤ ਅਵਤਾਰ' ਜਾਪਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਤੱਤ ਰੂਪ ਵਿਚ ਵਿਗਿਆਨ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਦਾ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਿੱਸਾ ਇਸ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਲਈ ਗੁਜਾਰਿਆ ਹੈ ਜੋ ਅੱਜ ਵੀ ਜਾਰੀ ਹੈ। ਔਨਲਾਈਨ ਕੰਮ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਮੈਂ ਆਪਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਕੰਮ ਔਫਲਾਈਨ ਕਰਦਾ ਹਾਂ। ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਮੈਂ ਕੋਈ ਇੱਕ ਮਨਪਸੰਦ ਹੋਮਿਓਪੈਥਿਕ ਕਿਤਾਬ ਚੁਣ ਲੈਂਦਾ ਹਾਂ ਅਤੇ ਫਿਰ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਮੁਤਾਬਿਕ ਇਕ ਵਧੀਆ ਰਚਨਾ ਦਾ ਰੂਪ ਦਿੰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹਾਂ। ਇਸ ਕਾਰਜ ਲਈ ਇਸ ਵਿਚ ਸੰਸੋਧਨ, ਸੰਪਾਦਨ ਜਾਂ ਵਿਸਥਾਰ ਕਰਦਾ ਹਾਂ। ਇਸਦੀ ਉਪਯੋਗਤਾ ਨੂੰ ਵਧਾ ਕੇ ਮੈਂ ਫਿਰ ਇਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਲੈਪਟਾਪ ਡੈਸਕਟੌਪ ਅਤੇ ਆਈਪੈਡ ਦੋਵਾਂ 'ਤੇ ਨਿੱਜੀ ਵਰਤੋਂ ਲਈ ਰੱਖ ਲੈਂਦਾ ਹਾਂ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਮੈਂ ਹੋਮਿਓਪੈਥੀ 'ਤੇ ਦੋ ਕਿਤਾਬਾਂ ਲਿਖੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਦੋ ਹੋਰਾਂ ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹਾਂ। ਮੈਨੂੰ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਦੋਹਾਂ ਬੋਲੀਆਂ ਵਿਚ ਟਾਈਪ ਕਰਨੀ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਤੇ ਇਸ ਮੁਹਾਰਤ ਸਦਕਾ ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਸਭ ਲਿਖਣ ਸਮੱਗਰੀ ਤਿਆਰ ਕਰਦਾ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਆਪਣੀਆਂ ਲਿਖਤਾਂ ਨੂੰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਔਨਲਾਈਨ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ਖਾਸ ਕਰਕੇ Amazon ਅਤੇ Book Patch ਤੇ ਪਬਲਿਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਹਾਰਡਕਵਰ ਅਤੇ ਈ-ਕਿਤਾਬ ਦੋਹਾਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਤਿਆਰ ਕਰਦਾ ਹਾਂ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰਕੀਟ ਲਈ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਕਰਨ ਵੇਲੇ ਵੀ ਮੈਂ ਬਾਹਰੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਕਾਂ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ, ਸਗੋਂ ਸਮਰਾਓ ਬੁੱਕਸ ਦੇ ਬੈਨਰ ਹੇਠ ਆਪ ਹੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕਰਦਾ ਹਾਂ। ਅਜਿਹਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਮੈਂ ਸੰਪਾਦਨ, ਪੇਜ-ਸੈਟਿੰਗ ਅਤੇ ਡਿਜ਼ਾਈਨਿੰਗ ਦੇ ਹੁਨਰ ਹਾਸਲ ਕਰ ਲਏ ਹਨ। ਉਦਾਹਰਣ ਦੇ ਲਈ, ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਕਿਤਾਬ ਦੀ ਛਪਾਈ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ ਇੱਕ ਹਫ਼ਤੇ ਲਈ ਦੇਰੀ ਕਰਨੀ ਪਈ ਕਿਉਂਕਿ ਮੈਨੂੰ ਇਸ ਦਾ ਕਵਰ ਨੂੰ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਕੋਰਲਡਰਾਅ ਨਾਮਕ ਫਾਰਮੈਟ ਵਿੱਚ ਕਰਨ ਲਈ ਇਹ ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਸਿੱਖਣਾ ਪਿਆ। ਮੈਂ ਅਜਿਹੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਨੂੰ ਬੋਝ ਦੀ ਥਾਂ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਮੌਕਿਆਂ ਵਜੋਂ ਦੇਖਦਾ ਹਾਂ।

ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਦਿਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਆਪਣੀ ਪਸੰਦ ਦੀ ਮੈਟੀਰੀਆ ਮੈਡੀਕਾ ਤੋਂ ਦੋ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਨਿਤਨੇਮੀ ਰੀਡਿੰਗ ਨਾਲ ਕਰਦਾ ਹਾਂ। ਇਸ ਕੰਮ ਨੂੰ ਖੁਲ੍ਹਾ ਸਮਾਂ ਦੇਣ ਲਈ, ਮੈਂ ਸਵੇਰੇ 4 ਵਜੇ ਉੱਠਦਾ ਹਾਂ ਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਉੱਠ ਖੜ੍ਹਦਾ ਹਾਂ। ਪੜ੍ਹਾਈ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਉਪਰੰਤ ਮੈਂ ਦਿਨ ਦਾ ਅਜੈਂਡਾ ਦੇਖਦਾ ਹਾਂ ਤੇ ਲੇਖਨ ਕਿਰਿਆ ਅਰੰਭ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ। ਜੇ ਕਿਸੇ ਅਖਬਾਰ ਲਈ ਹਫਤਾਵਾਰੀ ਲੇਖ ਲਿਖ ਰਿਹਾ ਹੋਵਾਂ ਤਾਂ ਉਹ ਕੰਮ ਮੈਂ ਇਸੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਕਰਦਾ ਹਾਂ। ਨਹੀਂ ਤਾਂ, ਮੈਂ ਇਸ ਸਮੇਂ ਨੂੰ ਬਲੌਗ ਪੋਸਟਾਂ ਲਿਖਣ ਲਈ ਸਮਰਪਿਤ ਕਰਦਾ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਤਿੰਨ YouTube ਚੈਨਲਾਂ ਦਾ ਮਾਲਕ ਹਾਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਦਿਲਚਸਪੀ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵਿਚਾਰ ਅਤੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹਾਂ। ਇਹ ਕੰਮ ਮੈਂ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬਾਦ-ਦੁਪਹਿਰ ਅਤੇ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਦੇਖਦਾ ਹਾਂ।

ਉਪਰੋਕਤ ਦੋ ਬਲੌਗਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਮੈਂ ਚਾਰ ਹੋਰਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਵੀ ਕਰਦਾ ਹਾਂ। ਇਹਨਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇਕ "ਅਪਦਾਪੰਜਾਬ," ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮੈਂ ਪੰਜਾਬ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਲਿਖਤਾਂ ਪਾਉਂਦਾ ਹਾਂ। ਦੂਜਾ "ਐਕਸਪਲੋਰਿਂਗ ਜਪੁਜੀ" ਹੈ ਜਿਸ ਵਿਚ ਜਪੁਜੀ ਸਾਹਿਬ ਤੇ ਸਿੱਖੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਹੋਰ ਮਸਲਿਆਂ ਬਾਰੇ ਸਮਗਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। "ਸਮੀਖੀਆ," ਸਾਹਿਤਕ ਅਤੇ ਮੀਡੀਆ ਮਾਮਲਿਆਂ 'ਤੇ ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਟਿੱਪਣੀ ਕਰਨ ਲਈ ਹੈ; ਅਤੇ "ਜਾਬ ਵਰਕਸ਼ਾਪ ਆਨਲਾਈਨ" ਮੇਰੇ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਕੁਝ ਬਲੌਗਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਤਾਜ਼ਾ ਏਕੀਕਰਿਤ ਬਲਾਗ ਹੈ ਜੋ ਔਨਲਾਈਨ ਕੰਮ ਅਤੇ ਕਮਾਈ ਕਰਨ ਲਈ ਨਵੇਂ ਹੁਨਰਾਂ ਨੂੰ ਹਾਸਲ ਕਰਨ 'ਤੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਹੈ। ਇਹ ਬਲਾਗ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬੇਰੋਜ਼ਗਾਰ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਲਈ ਚਲਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜੋ ਰਵਾਇਤੀ ਚੈਨਲਾਂ ਰਾਹੀਂ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਮੇਰਾ ਉਦੇਸ਼ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਵਿੱਚ ਬਦਲਵੇਂ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦੇ ਮੌਕਿਆਂ ਅਤੇ ਉੱਭਰ ਰਹੇ ਰੁਝਾਨਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨਾ ਹੈ, ਨਾਲ ਹੀ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਨ ਲਈ ਮੁਫ਼ਤ ਪਾਠ ਅਤੇ ਤਕਨੀਕੀ ਕੋਰਸ ਵੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਮੇਰੇ ਸਾਰੇ ਬਲੌਗ ਗੂਗਲ ਦੇ ਮੁਫਤ ਡੋਮੇਨ blogspot.com 'ਤੇ ਹੋਸਟ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ ਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਪਧਰ ਤੇ ਉਪਲਭਦ ਹਨ।

ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮੈਂ ਨਿੱਜੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਪਣੇ ਬਲੌਗ ਅਤੇ ਵੈਬਸਾਈਟਾਂ ਨੂੰ ਖੁਦ ਬਣਾਉਂਦਾ ਅਤੇ ਸੰਭਾਲਦਾ ਹਾਂ, ਮੇਰੇ ਸਿਰਜਣਾਤਮਕ ਸਮੇਂ ਦਾ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਿੱਸਾ ਤਕਨੀਕੀ ਹੁਨਰਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਿਚ ਲਗ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਮੈਂ ਅਕਸਰ ਕਈ ਹਿਦਾਇਤੀ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਦੇਖਣ ਅਤੇ ਨੋਟਸ ਲੈਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹਾਂ। ਇਹ ਨਹੀਂ ਕਿ ਮੈਂ ਇਸ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਸਿੱਖਦਾ ਹੀ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਇਹ ਗੱਲ ੳਨੁਭਵ ਕਰ ਕੇ ਹੈਰਾਨ ਵੀ ਹੁੰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਅਜੋਕੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਆਧੁਨਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਨੇ ਗਿਆਨ ਨੂੰ ਕਿਸ ਹੱਦ ਤੱਕ ਵਧਾ ਦਿਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਨੇ ਇਹ ਸਿੱਧ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਨਾ ਸਿਰਫ ਪਦਾਰਥ ਮਾਈਕ੍ਰੋ-ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਮੈਕਰੋ ਪੱਧਰ ਵਾਂਗ ਹੀ ਮੌਜੂਦ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇਸ ਨੂੰ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਵਰਤਿਆ ਵੀ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਮਨੁੱਖੀ ਅੱਖ ਤੋਂ ਖਰਬਾਂ ਪਰਤੀਤੀ ਮੀਲਾਂ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਪਏ ਇਲੈਕਟ੍ਰੌਨਾਂ ਦੇ ਡਿਜੀਟਲ ਪ੍ਰਵਾਹ ਨੂੰ ਇੰਨੇ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਢੰਗ ਨਾਲ ਚਲਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਕੰਪਿਊਟਰ ਇੱਕ ਸੌਫਟਵੇਅਰ ਨੂੰ ਇਕੋ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਵਾਬ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬੈਂਕਾਂ ਅਤੇ ਕਾਰੋਬਾਰਾਂ ਲਈ ਵੀ ਇਕਸਾਰ ਅਤੇ ਭਰੋਸੇਮੰਦ ਗਿਣਨਾਵਾਂ ਸੰਭਵ ਹੋ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਨੇ ਅਧਿਆਤਮਿਕਤਾ ਦੀ ਮਿੱਥ ਦੇ ਚੀਥੜੇ ਉਡਾ ਦਿੱਤੇ ਹਨ ਜਿਸ ਨੇ ਸਾਡੇ ਸਮਿਆਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪਣਾ ਅੱਲਗ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਖੇਤਰ ਬਣਾਇਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖਜਾਤੀ ਦਾ ਪੂਰਾ ਧਿਆਨ ਖਿਚਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਅਜੇ ਵੀ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਬਾਰੇ ਹਨੇਰੇ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਅਤੇ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਜੋ ਇਸ ਵਾਧੇ ਬਾਰੇ ਜਾਣੂ ਵੀ ਹੈ, ਉਹ ਵੀ ਅਜੇ ਇਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਗਿਆਨ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਨਾਲ ਜੋੜਨ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਤਕਨੀਕੀ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਵਿਸ਼ਵ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਵਿਚਕਾਰ ਇਹ ਪਾੜਾ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦੀ ਉੱਚ ਪੱਧਰੀ ਸੋਚ ਅਤੇ ਅਭਿਆਸ ਦੀ ਤਰੱਕੀ ਵਿੱਚ ਅਥਾਹ ਰੁਕਾਵਟ ਪੈਦਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਅਧਿਆਤਮਿਕਤਾ ਅਤੇ ਬ੍ਰਹਮੰਡ ਦੀ ਦੈਵੀ ਉਤਪਤੀ ਦੀ ਮਿੱਥ ਦਾ ਵਿਸਫੋਟ ਸਾਨੂੰ ਸਿੱਖ ਫਲਸਫੇ ਦੇ ਅਧਿਐਨਾਂ ਦੇ ਆਹਮੋ-ਸਾਹਮਣੇ ਲੈ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਖੇਤਰ ਨੇ ਮੇਰੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲਾਭਕਾਰੀ ਸਮੇਂ ਤੇ ਅਧਿਕਾਰ ਜਮਾਇਆ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਪਿਛਲੇ 28 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਮੈਂ ਪੂਰੇ ਦਿਲ ਨਾਲ ਇਸ ਵਿੱਚ ਰੁੱਝਿਆ ਹੋਇਆ ਹਾਂ। ਇਸ ਸਾਰੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ, ਮੈਂ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਬਾਣੀ ਜਪੁਜੀ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਅਧਿਐਨ 'ਤੇ ਲਗਾਤਾਰ ਖੋਜ, ਲਿਖੀ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਖੋਜ ਖਰੜੇ ਨੂੰ ਕਈ ਵਾਰ ਸੋਧਿਆ ਹੈ। ਬਾਹਰਮੁਖੀ ਰਹਿਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਮੈਂ ਜਪੁਜੀ ਦੇ ਪਾਠ ਨੂੰ ਡੀਕੋਡ ਕਰਨ ਲਈ ਸਖ਼ਤ ਤਰੀਕੇ ਅਪਣਾਏ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਨੇ ਸਮਝਿਆ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਮੇਰੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਦੁਆਰਾ, ਮੈਂ ਇੱਕ ਅਜਿਹੇ ਸਿੱਟੇ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚਿਆ ਜੋ ਇਸ ਛੋਟੇ ਪਰ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕੰਮ ਦੇ ਵਿਸ਼ਾ ਵਸਤੂ ਦੀਆਂ ਰਵਾਇਤੀ ਸਮਝਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਮੈਂ ਭਰੋਸੇ ਨਾਲ ਕਹਿ ਸਕਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਜਪੁਜੀ ਦੀ ਮੇਰੀ ਵਿਆਖਿਆ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੇ ਮਨ ਦਾ ਉਨਾ ਹੀ ਸਹੀ ਤਰਜਮਾ ਕਰਦੀ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਉਹ ਸੋਚਦੇ ਸਨ। ਮੇਰੇ ਵਿਚਾਰ ਵਿੱਚ, ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਮੇਰੇ ਯੋਗਦਾਨ ਨੂੰ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਮਾਨਤਾ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ ਕਿਉਂਕਿ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦੇ ਵਿਦਵਾਨ ਆਪਣੇ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਦੇ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਵਿਗਿਆਨਕ ਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਦੇਸ਼ਪੂਰਨ, ਯਥਾਰਥਵਾਦੀ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਹੋਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਜੇ ਕਦੇ ਵੀ ਮੈਨੂੰ ਇਹ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਆਪਣੇ ਦਿਮਾਗ ਨੂੰ ਤਿੱਖਾ ਰੱਖਣ ਲਈ ਨਾਕਾਫ਼ੀ ਲੱਗਦੀਆਂ ਹਨ, ਤਾਂ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ ਲਈ ਨਵੇਂ ਰਸਤੇ ਲੱਭਦਾ ਹਾਂ। ਮੇਰੇ ਕੰਪਿਊਟਰ ਡੈਸਕਟੌਪ 'ਤੇ ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਹਮੇਸ਼ਾ ਇੱਕ ਜਾਂ ਦੋ ਕਿਤਾਬਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸੰਪਾਦਨ ਜਾਂ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਨਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪੁਸਤਕ ਨੂੰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਦਾ ਕਾਰਜ ਕਾਫੀ ਸਮੇਂ ਤੇ ਧਿਆਨ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਕੱਲ, ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਜੀਵਨ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਲੇਖਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਲੜੀ ਲਿਖਣ ਵਿੱਚ ਲੀਨ ਹਾਂ। ਇਸ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵਿੱਚ ਅਤੀਤ ਵਿੱਚ ਬਿਤਾਏ ਯਾਦਗਾਰੀ ਪਲਾਂ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਜਿਊਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਨਾ ਸਿਰਫ ਮੇਰਾ ਮਨੋਰੰਜਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਸਗੋਂ ਮੇਰੇ ਦਿਮਾਗ ਦੀ ਧਾਰਨ ਸਮਰੱਥਾ ਵੀ ਵਿਕਸਿਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਮੇਰਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਮਰ ਦੇ ਅੱਸੀਆਂ ਵਿਚ ਚਲ ਰਹੇ ਇਕ ਵਿਅਕਤੀ ਲਈ ਇਸ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਕੋਈ ਮਾਨਸਿਕ ਕਸਰਤ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜੇਕਰ ਉਹ ਹੋਰ ਰੁਝੇਵਿਆਂ ਅਤੇ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ ਦੇ ਵਿਚੋਂ ਸਮਾਂ ਕੱਢ ਸਕਦਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ।

ਹਾਂ, ਮੈਂ ਕਈ ਘਰੇਲੂ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ ਨਿਭਾਉਂਦਾ ਹਾਂ ਜੋ ਮੇਰੀ ਉਮਰ ਦੇ ਹੋਰ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਰਲਦੀਆਂ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ। ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਪੋਤੇ-ਪੋਤੀਆਂ ਨਾਲ ਜੁੜਦਾ ਹਾਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਕੂਲ ਲੈਜਾਂਦਾ-ਲਿਆਉਂਦਾ ਹਾਂ ਅਤੇ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਕਰਦਾ ਹਾਂ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਮੈਂ ਖ਼ਬਰਾਂ ਅਤੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਾਲ ਅਪਡੇਟ ਰਹਿੰਦੇ ਹੋਏ ਆਪਣੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਪੁੱਛਗਿੱਛਾਂ ਵਿੱਚ ਹਾਜ਼ਰ ਰਹਿੰਦਾ ਹਾਂ। ਇੱਕ ਰੁਟੀਨ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਦਿਨ ਦੀ ਸਮਾਪਤੀ ਇੱਕ ਲਘੂ ਫਿਲਮ ਦੇਖਣ ਜਾਂ Google 'ਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ ਨਕਸ਼ੇ ਦੀ ਸਰਵੇਖਣ ਕਰਨ ਨਾਲ ਕਰਦਾ ਹਾਂ। ਕਈ ਵਾਰ ਇੰਟਰਨੈਟ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਸੈਰ ਕਰਨ ਦਾ ਸ਼ੌਕ ਪੂਰਾ ਕਰਦਾ ਹਾਂ।

ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਉੱਪਰ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਮੇਰੇ ਬੌਧਿਕ ਜੋਸ਼ ਨੂੰ ਗਿਆਨ ਲਈ ਮੇਰੀ ਅਣਥੱਕ ਖੋਜ ਤੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਹੁਲਾਰਾ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਮੈਨੂੰ ਨਵੇਂ ਹੁਨਰ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਡੂੰਘੀ ਦਿਲਚਸਪੀ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਕੰਪਿਊਟਰ ਸੌਫਟਵੇਅਰ ਸਿੱਖਣ ਅਤੇ ਚਲਾਉਣ ਵਿੱਚ। ਮਾਈਕ੍ਰੋਸਾਫਟ ਆਫਿਸ ਅਤੇ ਓਪਨ ਆਫਿਸ ਵਰਗੇ ਟੈਕਸਟ ਮੇਕਿੰਗ ਸਾਫਟਵੇਅਰਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿਪੁੰਨ ਹੋਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਮੈਂ ਸਪ੍ਰੈਡਸ਼ੀਟ, ਪਾਵਰਪੁਆਇੰਟ, ਪੇਜਮੇਕਰ, ਫਰੰਟਪੇਜ, ਅਤੇ ਕੋਰਲ-ਡਰਾਅ ਵਰਗੀਆਂ ਸੰਬੰਧਿਤ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਮੁਹਾਰਤ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਮੈਂ ਆਪਣੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਵੈਬਸਾਈਟਾਂ ਖੁਦ ਬਣਾਈਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹਰੇਕ ਲਈ ਢੁਕਵੇਂ ਵੈਬਪੇਜ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੈਂ ਸਮੇਂ ਸਮੇਂ ਤੇ ਅਪਡੇਟ ਕਰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹਾਂ। ਮੈਂ ਇਹਨਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਹੋਣ ਲਈ HTML ਅਤੇ Java ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਹੈ।

ਮੈਂ ਕਲਿਕ ਬੈਂਕ, Fiverr, AdsTerra, Yllix, Amazon, Google ਆਦਿ ਵਰਗੇ ਕਈ ਕਾਰਜ-ਮੁਖੀ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਯਤਨਾਂ ਨਾਲ, ਮੈਂ ਹੁਣ ਘਰ ਤੋਂ ਕੰਮ ਕਰਨ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਹੁਨਰਾਂ ਅਤੇ ਰਣਨੀਤੀਆਂ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਹਾਂ ਜੋ ਮੈਂ ਵਿਹਲੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਦੇਣ ਦਾ ਇਰਾਦਾ ਰੱਖਦਾ ਹਾਂ। ਮੈਨੂੰ ਦੁੱਖ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਇਹ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਸੁਣਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨ ਸਰਕਾਰੀ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਨੌਕਰੀਆਂ ਲਈ ਅੰਦੋਲਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਹ ਇਸ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਦੌੜ ਸਕਦੇ ਅਤੇ ਗਲੋਬਲ ਵਰਕ ਮਾਰਕੀਟ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਹੱਥ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਅਜ਼ਮਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਤਰਸਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੱਥਾਂ ਵਿੱਚ ਸਮਾਰਟ ਫ਼ੋਨ, ਨੌਕਰੀਆਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਨਤ ਸਾਧਨ, ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਉਹ ਨਿਰਾਸ਼ਾਜਨਕ ਧਰਨੇ ਅਤੇ ਮੁਜ਼ਾਹਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਸਮਾਂ ਬਰਬਾਦ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਹ ਦੂਜਿਆਂ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸਮੱਗਰੀ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹਨ ਪਰ ਉਹਨਾਂ ਕੋਲ ਆਪਣਾ ਕੁਝ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਹੁਨਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਇਹ ਭਰੋਸੇ ਨਾਲ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੋਈ ਵੀ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦਾ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਔਨਲਾਈਨ ਕੰਮ ਰਾਹੀਂ ਆਪਣੇ ਖਾਲੀ ਸਮੇਂ ਨੂੰ ਕਮਾਈ ਵਿੱਚ ਬਦਲਣਾ ਹੈ।

ਇਹ ਧਾਰਨਾ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਸਰਵੇਖਣ ਤੋਂ ਸਾਬਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਮੈਂ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਹ ਨੋਟ ਕਰਨਾ ਦੁਖਦਾਈ ਸੀ ਕਿ ਸਿਰਫ 47% ਨੌਜਵਾਨ ਲੋਕ ਜਾਣਦੇ ਸਨ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨਾਂ ਨੂੰ ਉਤਪਾਦਕ ਸਾਧਨ ਵਜੋਂ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸਿਰਫ 13% ਦਾ ਹੀ ਮੰਨਣਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਪੈਸੇ ਕਮਾਉਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਤੇ ਸਿਰਫ ਹੀ 4% ਜਾਣਦੇ ਸਨ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਉਤਪਾਦਕ ਵਰਤੋਂ ਲਈ ਡੈਸਕਟੌਪ ਵਜੋਂ ਕਿਵੇਂ ਅਨੁਕੂਲ ਬਣਾਇਆ ਜਾਵੇ। ਜਿਹੜੇ 47% ਡਿਜੀਟਲ ਕਮਾਈ ਦੀਆਂ ਤਕਨੀਕਾਂ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਸਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ 76% ਵਿੱਚ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦੀ ਘਾਟ ਸੀ।

ਵਾਸਤਵ ਵਿੱਚ, ਪੰਜਾਬੀ ਜਵਾਨੀ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੇ ਅਜੇ ਵੀ ਰਵਾਇਤੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਝ ਛੱਡ ਕੇ ਕੰਮ ਦੇ ਭਵਿੱਖੀ ਢੰਗਾਂ ਅਨੁਸੲਰ ਤਬਦੀਲੀ ਕਰਨੀ ਹੈ। ਕਈ ਉਚ-ਦਰਸ਼ੀ ਦਾਅਵਿਆਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਉਹ ਡਿਜੀਟਲ ਖੇਤਰ ਦੁਆਰਾ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਮੌਕਿਆਂ ਤੋਂ ਅਣਜਾਣ ਰਹੇ ਹਨ। ਜਿਥੇ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਲੋਕ ਨਵੇਂ ਢੰਗ ਅਪਣਾ ਕੇ ਰੁਜਗਾਰ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ ਇਹ ਲੋਕ ਇਸ ਗੱਲ ਤੋਂ ਬੇਖਬਰ ਹਨ। ਇਸ ਤੱਥ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ, ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਬਲੌਗ ਸਾਈਟ, kiratkamai.blogspot.com 'ਤੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਅਤੇ ਟਿਊਟੋਰਿਅਲਸ ਦੀ ਇੱਕ ਲੜੀ ਨੂੰ ਅੱਪਲੋਡ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹਾਂ। ਇਹ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਨਵੇਂ ਵਾਤਾਵਰਣ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਹੁਨਰ ਪੈਦਾ ਕਰਨਗੇ ਜੋ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਭਰੋਸੇ ਨਾਲ ਉੱਦਮ ਕਰਨ ਵਿਚ ਮਦਦ ਕਰਨਗੇ।

ਇਹ ਕਿਸੇ ਰੈਜ਼ਿਊਮੇ ਦਾ ਖਰੜਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਮੈਂ ਇਸ ਨੂੰ ਬੁਢਾਪੇ ਨਾਲ ਲੜਨ ਅਤੇ ਦਿਮਾਗ ਨੂੰ ਬੁਢਾਪੇ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਦਾ ਬਲੂਪ੍ਰਿੰਟ ਸਮਝਦਾ ਹਾਂ।

Mental Inertia

        Spiritualism! Spiritualism was a real term for the ancient thinkers particularly the speculative idealists. It was the invisible world without which they could not explain the phenomena of the visible or tangible world. They were aware of the link between the visible and the invisible but were not able to trace it. So they created terms like invisible being (niranjan=invisible and formless being (nirankar-without a form) allude to the riddle of the invisible.

        But today the things have entirely changed. With the advent of the modern science, the invisible has become clearly visible. In the new age a chemist can stitch two or more molecules together to generate an entirely new one with much more ease than a seamstress can thread a needle. A computer scientist can convert the flow of electrons into letters, figures and images much more precisely than a painter could draw a portrait. Recent inducts of AI into digital technology leave no sustainable doubt even for the dumbest cynic about the manageability of the invisible. The scientist now have techniques to penetrate, explore and manipulate what was considered spiritual some centuries ago. Understandably, it will be a taboo soon to speak of any spiritual or divine existence without requiring any proof in favor or against such notions.

        But it is very difficult to change the nature of human. One reason for is that the people are not accustomed to independent thinking or living. They cannot stand of their own without something to recline. Age long culture grown on spiritualism and divinity will continue to haunt the minds of new generations who have no experience of surviving without an idea of help in a world full of multiple risks and potentially hostile environment. As long as fear of the unknown and of the known lurks in the minds of the people, they will not be able to shed the cobwebs of the past ages.

        Here medicine comes in to the rescue of man in breaking his mental inertia. A simple small medical treatment (repeated doses of the appropriate remedy) can take away all sorts of fear out of his mind liberating him from one of the most negative emotion. Click below to read further to learn more and get rid of this innate negativity of mind.

(Read more on fear psychosis and its treatment)

Mental Health and Attitude towards Death

 

        Generally I do not think about death because that is not my department. My department is to live joyfully till the last moment. I do not spend my time in knowing where from I came and where I am to go. I am very clear about that. This clarity is the other name of Mukti of salvation about which many people struggle for whole life still do not achieve. 

    I know that death is 

Output of Sound Mental Health

A sound mind, i. e., a mind with sound mental health, is not only vigilant but also vibrating. It is always ready to accept challenges and to probe. It identifies riddles and contradictions existing in our understanding of the universe and struggles to solve and resolve them. It is called genius when it registers a sustainable

Important Brain Functions during Sleep

    Memory Consolidation: During sleep, the brain actively processes and consolidates information acquired throughout the day. This process is vital for the conversion of short-term memories into more stable long-term memories, facilitating learning and knowledge retention.


    Neural Plasticity: Sleep is a key player in synaptic plasticity, the brain's ability to adapt and reorganize neural connections.

Mental Health is not an Illusion

      Mental health is not an illusion for me but a reality like my hands and feet. I take it as a simple thing; as simple as the normal working of my mind. I keep on watching the functioning of my mind and its faculties on a regular basis. If I recognize my old friends and acquaintances without asking and can identify them from the timber of their voice, I certify my mind as hale and hearty. If I remember the past incidents of my life without difficulty, or if I can recall the quotes remembered by me many decades ago, or if I remember the names of books read by me in my youthful days and remember the names of their authors and the years of their publication, then I

Symptoms of Some Mental Problems

        Simply read, do not get alarmed. Here are some facts from medical books and from clinical studies. If somebody says that he is possessed of a spirit or that some supernatural power inspires him or her to do the way he or she does, then that person is mentally sick.  If someone says that he is superior-most in the world and the only one blessed by God, call one not a supercilious being but take one as a mentally disturbed. If somebody claims that he or she talked to the spirits or gobbles, or that he or she knows somebody who died and came beck to relate the experiences of heaven, then he or she is suffering from mental imbalance. If someone believes in the